Nenad Stekić

The paper examines the relationship between military interventions and democratisation processes which took place in targeted states. While many researchers try to identify relationship between the regime type and countries’ war proneness, the authors of this paper put these two variables in a reversed order. To test this so-called “inversed democratic peace” thesis based on an argument that an ongoing war is likely to lead to democratisation, we focus our analysis on the US interventions in Afghanistan, Iraq, Libya, and FR Yugoslavia (Kosovo). We deploy three variables: 1) Foreign policy similarity, to determine whether the intervening actor (USA) had similar or different foreign policy goals at the beginning of interventions; 2) Political regime similarity, to indicate whether there were any deviations in the quality of political regime between the intervening state and the target country, as indicated by the democratic peace postulates; 3) military interventions (independent variable). Foreign policy score includes S score dataset developed by Curtis S. Signorino and Jeffrey M. Ritter (1999), while for the political regime quality, the authors deploy Polity IV data. Statistical analysis including Pearsonʼs correlation, logistic regression and descriptive statistics, will be presented for specific dyad level in three specifically designated models. The authors conclude that it is more likely that military interventions affect further democratisation of the targeted post-conflict societies, if observed in a short term rather than in longitudinal domain, while the foreign policy similarity (with the United States) positively correlates in cases with more successful democratisation process.

Rad analizira unutrašnje etičke protivrečnosti sadržane u tezi o demokratskom miru iz perspektive utilitarističke verzije konsekvencijalističkog pristupa i etike dužnosti zasnovane na kantovskoj deontologiji. Autori polaze od pretpostavke da pragmatsko-političku (zlo)upotrebu teze o demokratskom miru – jednog od omiljenih legitimacijskih osnova intervencionističke politike SAD i drugih zapadnih sila – na početku 21. veka olakšava upravo klimavo etičko utemeljenje ove ideje, što podriva saznajnu, normativnu i praktičnu validnost njenih suštinskih postavki. Zbog toga je analiza usredsređena na intelektualno nasleđe na koje se oslanja savremena teorijska argumentacija o demokratskom miru, odnosno prevashodno na etička učenja Džona Stjuarta Mila i drugih vodećih britanskih utilitarista, i Imanuela Kanta. Autori zaključuju da analiza teze o demokratskom miru u ključu utilitarističkog intelektualnog nasleđa u potpunosti potvrđuje njihovu polaznu pretpostavku i to na primerima činjenja moralnih kompromisa zarad ostvarenja dobrobiti, nedostataka u proračunavanju mogućih ishoda konkretnih akcija i moralne ambivalentnosti istovremenog zagovaranja ideje međunarodnog mira i saradnje i lake legitimizacije pragmatskog korišćenja nasilja. Ispitivanje validnosti teze o demokratskom miru u ključu deontološke perspektive samo je delimično potvrdilo pretpostavku o postojanju unutrašnjih etičkih protivrečnosti.

Građanski ratovi predstavljaju događaje koji izazivaju značajne posledice po državu na čijoj teritoriji se odvijaju. Brojna su naučna istraživanja građanskih ratova kao socio-političke pojave, ali i kao fenomena koji može nastati usled različitih faktora unutar određene države. Cilj ovog članka je da prikaže ključne akademske debate i pravce promišljanja o povezanosti između mogućnosti izbijanja građanskih ratova i tipa političkog režima. Najveći broj istraživačkih studija ukazuje da uslovi koji postoje u prelaznim oblicima političkih režima, takozvanim poludemokratijama, imaju najveći konfliktni potencijal. Međutim, u analizu se moraju uključiti i brojni drugi faktori poput, tranzicije vlasti, izbornog sistema, institucija, i postojećih ekonomskih i socijalnih uslova u državi. Pored ovoga, nastojali smo da prikažemo i osnovne dileme koje se tiču izbora adekvatnog instrumenta za merenje tipa političkog režima, kao kritičnog faktora koji može odrediti rezultate istraživanja.