Milica Kulić
„LAŽNE VESTI” ILI DEZINFORMACIJE: (SAMO)REGULATORNI OKVIR I IZAZOVI U PRAKSI
„Lažne vesti”, ili ispravnije – dezinformacije i kao fenomen i kao termini jesu u hiperinflaciji. Ni u praksi, ni u medijskoj teoriji, a ni u medijskom pravu ne postoji jasan konsenzus šta sve spada pod „lažne vesti”, odnosno koji je to „neprijatelj borbe”. U međuvremenu, „lažne vesti”, naročito dezinformacije na internetu, počele su da odlučuju o onima koji odlučuju, da utiču na izborne odluke i kreiraju društvenu i političku stvarnost. Za diseminaciju „lažnih vesti” optužuju se institucionalni izvori, politički lideri i mediji, međutim, one svoje mesto pronalaze i na društvenim mrežama gde se nemerljivom brzinom šire. Istraživanje Oksford internet instituta pokazuje da je, tokom mid-term izbora u SAD-u u novembru 2018. godine, broj linkova ka „lažnim vestima” prvi put premašio broj linkova ka profesionalnim medijima. Ovaj rad teži da doprinese postojećoj debati o pokušaju jasnog definisanja pojma dezinformacija, posmatrajući ga kako sa stanovišta medijske teorije, tako i sa stanovišta medijske etike, medijskog prava i internet prava. Rad analizira postojeće pojmovno određivanje pojma dezinformacija od strane međunarodnih organizacija, kao i često nepostojanje jasnog određenja prema ovom pojmu od strane pojedinačnih država. Predmet analize su i dometi samoregulacije, kroz samoregulatorne mehanizme strukovnih, pre svega novinarskih udruženja, ali i takozvane „pseudoregulacije” u kojoj kompanije koje posluju nadnacionalno, kao što su Fejsbuk (Facebook), Gugl (Google), Tviter (Twitter), Mozila (Mozzila), počinju same sebe da regulišu.