Jovica Pavlović
IZVEŠTAVANjE O SECESIJI U SRPSKIM MEDIJIMA: SLUČAJEVI ŠKOTSKE I KATALONIJE
Ovaj rad se oslanja na instrumentalističke eksplanatorne teorije secesije i medijske teorije uokviravanja, kako bi izučio diskurzivne prakse kojima se mediji u Srbiji koriste prilikom izveštavanja o referendumima o nezavisnosti u zapadnoevropskim državama, pri čemu je pažnja usmerena na Ujedinjeno Kraljevstvo i Španiju. Predmet rada je uokviravanje diskursa o secesiji u onlajn medijima u Srbiji. Cilj istraživanja je da ispita podudarnost medijskih interpretativnih obrazaca zastupljenih u prilozima koji diskutuju pokušaje secesije Škotske (2014) i Katalonije (2017) sa medijskim diskursom o otcepljenju Kosova i Metohije od Republike Srbije. Rad se posebno fokusira na pitanje da li mediji u Srbiji proizvode pristrasne ili analitičke i informativne sadržaje o osetljivoj temi secesije kada pokrivaju vesti iz drugih zemalja. Uzorak je zasnovan na Internet arhivi 10 medijskih kuća (Blic, Kurir, B92, Telegraf, N1, Večernje novosti, Informer, Danas, RTS i Politika) koje su temi nacionalnog samoopredeljenja posvetile značajnu pažnju prilikom održavanja plebiscita u Škotskoj (2014) i u Kataloniji (2017). Rezultati istraživanja pobijaju hipotezu o potpunom prelivanju „kosovskih” diskurzivnih obrazaca na zapadnoevropske slučajeve, ali ipak potvrđuju nedostatak adekvatnog analitičkog pristupa secesionizmu na srpskoj medijskoj sceni.
UTICAJ INSTITUCIONALNIH ČINILACA NA NACIONALNE, VERSKE I LINGVISTIČKE RASCEPE U UJEDINJENOM KRALJEVSTVU I ŠVAJCARSKOJ TOKOM RAZLIČITIH STRANAČKIH ERA
Rad koji sledi ima za cilj odgovoriti na istraživačko pitanje: „Da li su i na koji način sistem vladavine, izborni sistem, stranački sistem i institucija šefa države u Ujedinjenom Kraljevstvu i Švajcarskoj uticali na razvoj i oblikovanje društveno-političkih rascepa koji se temelje na verskim, lingvističkim i nacionalnim razlikama u eri elitnih, masovnih, narodnih i profesionalnih biračkih stranaka?“ Ovako postavljeno pitanje za širi predmet istraživanja nameće razmatranje uticaja institucionalnih okvira na društvene rascepe, dok se za uži predmet interesovanja mogu odrediti političke institucije i istorijski društveno-politički razdori u Ujedinjenom Kraljevstvu i Švajcarskoj. Polazeći od institucionalističke teorijske pretpostavke prema kojoj institucije utiču na strukture poput društveno-političkih rascepa, ovaj rad upotrebom metode istorijskog praćenja (historical tracing) i analize najrazličitijih sistema (most different systems design) poredi dve institucionalno različito postavljene ali strukturno slične države kroz razne stranačke ere dvadesetog i dvadesetprvog veka, kako bi istražio postojanje potencijalne koorelacijei uzročnog odnosa između a) različitog načina na koji su institucije postavljene i b) različitog razvoja strukturne osnovedruštvenih rascepa u Ujedinjenom Kraljevstvu i Švajcarskoj. Rezultati rada ukazuju na mogućnost postojanja pomenute koorelacije.