Danilo Ž. Marković
SOCIJALIZACIJA SRBIJANSKOG SELA
Predmet rada je socijalizacija srbijanskog sela. Osnovni cilj rada je da se analizom istorijskog razvoja srbijanskog sela utvrde činioci koji determinišu socijalizaciju sela u Srbiji danas. Srbijanska sela su u raznim delovima Srbije nastajala u različito vreme i na različite načine. Staro srbijansko selo predstavljalo je lokalnu zajednicu porodičnih zadruga, koje su nastajale zaposedanjem delova zajedničke seoske zemlje. Svako selo sastojalo se od određenog broja zadruga, koje su u početku bile manje i malobrojnije a sa umnožavanjem stanovništva su se uvećale. Na porodičnom gazdinstvu se proizvodilo skoro sve i uglavnom onoliko koliko je porodičnom domaćinstvu bilo potrebno. Proizvodilo se i poljoprivredni proizvodi se prerađivali isključivo prema sopstvenim potrebama. Novi vid zajedništva donela je industrijalizacija, a stvaranjem novog, organski je razarano staro zajedništvo. Na putu totalne industrijalizacije, naturalna proizvodnja, kao osnova zatvorenog porodičnog zajedništva, nezaustavivo se transformiše u robnu proizvodnju kao osnovu otvorenog planetarnog zajedništva. Prelaskom u status industrijskog radnika seljak postaje legitimni vlasnik i svoje radne snage i ostvarene zarade, čime u porodici stiče samostalnu poziciju, bez obzira na svojinski status u porodičnom gazdinstvu. Ali samostalnost u sopstvenoj porodici ne obezbeđuje samostalnu poziciju i van porodice. Umesto gazde u rođenoj kući, seoski sluga je dobijao gazdu u tuđoj kući, a industrijski najamnik u privatnom i državnom preduzeću. Sa političkim opredeljenjem za privatizaciju i kapitalizam zauzeta je i orijentacija na reafirmaciju izvornih zadružnih principa i oživljavanje zadrugarstva. Razvoj zadrugarstva, zasnovanog na izvornim, suštinski demokratskim principima je pravi put suštinske socijalizacije poljoprivrednih proizvođača i srbijanskog sela.
RUSIJA I CIVILIZACIJSKE PROMENE U SAVREMENOM GLOBALIZIRAJUĆEM DRUŠTVU
Ovaj rad analizira konceptualno određenje civilizacija, njihov razvoj i odnose u modernom vremenu. U tom kontekstu, rad ističe značaj raznolikosti njihovih odnosa, a posebno značaj organizacija kao što su Evroazijska unija i zemlje BRIK-a, te budućnost planetarne civilizacije kao alternative postojećoj. Autor ističe da u istraživanju i kritičkom promišljanju procesa integracija treba obratiti pažnju na to šta one predstavljaju sa stanovišta očuvanja kulturnog identiteta naroda i povezano sa tim integritetom i suverenošću njihovih država.