Anita D. Burgund

Prikaz naučne monografije: Nevenka Žegarac i Zora Krnjajić, Hraniteljstvo i dobrobit adolescenata: istraživanje za unapređenje politika i praksi, Fakultet političkih nauka, Univerzitet u Beogradu, Beograd, 2019.

Starenje stanovništva predstavlja jedan od najvećih izazova sa kojim se gotovo sva savremena društva suočavaju, dok položaj starih lica u društvu, kvalitet života u starijoj dobi i aktuelni trendovi u politici zaštite starih predstavljaju predmet interesovanja kako političkih, tako i stručnih i naučno-istraživačkih krugova. Analiza trendova u dugotrajnoj zaštiti starih lica kako u našoj zemlji, tako i u ostalim evropskim zemljama, ukazuje na neophodnost razvoja adekvatnih i sveobuhvatnih programa dugotrajne zaštite starih, što predstavlja ključ za obezbeđivanje ravnopravne uloge osoba trećeg životnog doba u društvu. Način na koji se savremena društva bave pitanjem dugotrajne zaštite u mnogome zavisi od društvenih, moralnih i etičkih normi, državne politike i drugih specifičnosti svakog pojedinačnog društva. U ovom radu biće ukazano na karakteristike programa dugotrajne zaštite u Srbiji. Pored upoznavanja sa sistemskim rešenjima i normativnim okvirom, cilj rada je i da se učini osvrt na kvalitet i dostupnost usluga, kao i na finansijsku održivost programa dugotrajne zaštite, i pri tom ukaže na moguća rešenja za unapređenje sistema dugotrajne zaštite u Srbiji.

Feministički socijalni rad predstavlja integraciju feminističkih ideja i prakse socijalnog rada sa ciljem obogaćenja pristupa klijentima, uvažavajući razlike i dominantne društvene diskurse. Kao takav razvijan je u Americi, Kanadi i anglosak­sonskom području, dok u Srbiji nikada nije bio prepoznat kao feministički. Rad se bavi istraživanjem razvoja i osnovnih kon­cepata feminizma i socijalnog rada kako u svetskim kontekstima, tako i u Srbiji pokušavajući da identifikuje razloge za izostanak ove sintagme. Cilj rada je razmatranje identiteta obe profesije, u cilju eliminisanja socijalne opresije. Profesionalni identitet nije novo pitanje, već svevremeno koje je kao koncept fluidno, složeno, stalno u izgradnji i promenljivo.

U ovom radu predstavljeni su nalazi istraživanja sistemskog reagovanja na potrebe dece migranata/izbeglica koji su tokom perioda tranzita kroz Srbiju prolazili 2015. i 2016. godine. Cilj istraživanja je analiza odgovora sistema socijalne zaštite i drugih partnera na potrebe dece i kreiranje preporuka za poboljšanje zaštite dece bez pratnje tokom migrantske krize. U istraživanju je učestvovalo 17 stručnih radnika centara za socijalni rad i 18 predstavnika vladinog i nevladinog sektora, koji su svoja iskustva predstavili učešćem u individualnim intervjuima i fokus grupama. Među ključnim nalazima izdvajaja se prepoznata potreba za uspostavljanjem mehanizama za unapređenje saradnje među relevantnim akterima sistema, posebno između sistema socijalne zaštite i nevladinih organizacija na lokalnom nivou. Poseban deo istraživanja posvećen je centru za socijalni rad, s obzirom na to da je tokom pripreme istraživanja uočeno da se, pored nejasnosti uloga i teškoća u komunikaciji između različitih aktera, kao posebno značajan izazov u sistemu dečje zaštite javljaju i nedoumice tokom stručnog postupka zaštite dece migranata/izbeglica u specifičnim okolnostima njihovog prolaska/boravka u Srbiji.

Evaluacija vrednosti nekog studijskog programa predstavlja procenu zadovoljstva različitim aspektima njegovih neposrednih korisnika u ovom slučaju studenata socijalne politike i socijalnog rada. Ovaj rad ima za cilj da prikaže rezultate evaluacije studijskih programa osnovnih i master akademskih studija Socijalne politike i socijalnog rada na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Beogradu. Evaluacija je usmerena na organizaciju i sadržaj studijskih programa, na odnos studenata i nastavnika prema njima, kao i na prednosti i slabosti ovih programa i način njihovog unapređenja. U periodu od januara do juna 2016. godine sprovedene su ankete, fokus grupe sa studentima i individualni intervjui sa nastavnicima u cilju prikupljanja neophodnih podataka. Rezultati su ukazali da su studenti i nastavnici zadovoljni uvedenim inovacijama, pre svega sadržajem ovih kurseva i kvalitetom nastave koja im omogućava dalje usavršavanje znanja i praktičnih veština relevantnih za buduću praksu. Istaknuta je veća potreba za praksom, kao i za drugačijom organizaciяm nastave, što je u odnosu na realne mogućnosti studenata za pohađanje nastave, trenutno teže realizovati. Preporuke polaznika kurseva ukazuju na to da bi bilo veoma korisno u budućnosti smanjiti broj teorijskih, politikoloških predmeta i proširiti fond časova postojećih kurseva ili obogatiti sadržaje programa još nekim kursevima relevantnim za socijalnu zaštitu, a koji trenutno nedostaju.