Adrijana Grmuša

Polazeći od Epštajn modela partnerskog odnosa škole i roditelja, u ovom radu se razmatraju međunarodna iskustva i stanje u obrazovno-vaspitnom sistemu Srbije u pogledu participacije roditelja u prevenciji i suzbijanju školskog i vršnjačkog nasilja. Međunarodna iskustva participacije pokazuju da su u školama, koje imaju manju rasprostranjenost nasilja, prisutni svi oblici participacije roditelja iz Epštajn modela, pri čemu najveći značaj imaju donošenje odluka, komunikacija i volontiranje. Obrazovno-vaspitni sistem Srbije kroz strateško opredeljenje, normativni okvir i program „Škola bez nasilja” nominalno omogućava roditeljima sve oblike participacije iz Epštajn modela, kako u radu škole generalno, tako u oblasti prevencije i suzbijanja nasilja konkretno. Međutim, primena tih mogućnosti je na niskom nivou u praksi, a školama u Srbiji nedostaju upravo oni oblici participacije koji su povezani sa manjom rasprostranjenošću nasilja. Uzroci takvog stanja su, s jedne strane sami roditelji, a sa druge određeni nedostaci u normativnom okviru. Nakon analize uzroka, u radu se na kraju navode i predlozi mogućih rešenja za unapređenje participacije roditelja.

Prikaz knjige: Branislava Popović Ćitić, Slađana Đurić, Pozitivna školska klima: elementi, principi i modeli dobre prakse, Fakultet bezbednosti, Beograd, 2018, 246 str.

Informaciona tehnologija doživljava dramatične promene sa evolucijom Interneta menjajući način komunikacije političkih aktera u sferi političke komeptencije. Interaktivnost, kao i održavanje kontinuiteta u komunikaciji između političkih subjekata i birača, predstavlja nove principe u komunikaciji 21. veka. U zemljama sa razvijenom demokratijom i razvijenim poljem političke kompetencije, društveni mediji zasnovani na tehnološkoj osnovi Veba 2.0, a naročito društvene mreže postaju nezaobilazna komponenta političke komunikacije i promocije koju kandidati političkih stranaka efikasno koriste kako bi vršile uticaj na stavove, ubeđenja i poglede birača, kroz izgradnju pozitvne slike o kandidatu i pridobijanje njihove podrške na izborima. U ovom radu autori istražuju koliki je realni uticaj društvene mreže Fejsbuk, kao fenomena savremenog društva, u kreiranju efikasne političke komunikacije i promovisanju političkih stranaka i političara u Srbiji. Pored toga, ispituje se uticaj na političko opredeljenje pojedinca, kao i obim interesovanja korisnika ove društvene mreže za političke promotivne poruke. Ovo istraživanje se zasniva na 6 dimenzija, od kojih svaka ima sopstvenu hipotezu. Kako bi ciljevi studije bili ostvareni, sastavljen je upitnik koji uključuje 14 pitanja u vezi sa ovih 6 dimenzija i hipoteza. Upitnik je u periodu od mesec dana bio postavljen na Fejsbuku, a 355 upitnika je bilo pogodno za statističku analizu.

Aktuelnost i značaj pitanja nadležnosti i kapaciteta lokalne samouprave u oblasti životne sre­dine, naglašena je usvajanjem niza zakona iz oblasti zaštite i unapređenja životne sredine, kao neizostavnog dela nacionalnih prioriteta održivog razvoja Republike Srbije, kao i činjenicom da degradacija životne sredine i neracionalno korišćenje prirodnih resursa utiče neposredno na kvalitet života građana, odnosno da se posledice negativnog utica ja na životnu sredinu najviše osećaju na lokalnom nivou. Definisanje nadležnosti lokalnih organa je u direktnoj korelaciji sa pitanjem kapaciteta lo­kalnih samouprava, budući da finansijska, kadrovska, organizaciona i tehnička osposobljenost ovih subjekata predstavlja preduslov za efikasno sprovođenje ovlašćenja koja su im poverena i zakonom utvrđena. Cilj ovog rada je da se na osnovu procene kapacite­ta lokalnih samouprava u oblasti zaštite životne sredine utvrdi da li su lokalni organi vlasti osposobljeni u kadrovskom, finansijskom, tehničkom i organizacionom smislu za sprovođenje efikasne zaštite životne sredine u širem kontekstu pridruživanja Srbije Evropskoj uniji.

Prikaz knjige: Robert Kejgen, Centar za civilno-vojne odnose, Aleksandrija Pres, Beograd, 2009, 111 str.

Prikaz knjige: Džozef S. Naj, Budućnost moći, Arhipelag, Beograd, 2012, 276 str.

Prikaz knjige: Haled Fuad Alam, Globalni islam, Službeni glasnik, Beograd, 2012, 156 str.

Prikaz knjige: Gadi Wolfsfeld, Making Sense of Media and Politics: Five Principles in Political Communication, Routledge, 2011. p 150.

Nacionalni interes: časopis za nacionalna i državna pitanja pokrenut je 2005. godine povodom obeležavanja dva veka moderne srpske državnosti, a u cilju da se na njegovim stranicama osvetle važna pitanja iz oblasti držav­nosti iz ugla različitih naučnih disciplina. Za deset godina postojanja izašlo je ukupno 23 broja časopisa. Izdavanje časopisa odvijalo se različitom di­namikom. U prvim godinama postojanja, od 2005. do 2008. godine, časopis je izlazio jednom godišnje, da bi od 2009. godine počeo da izlazi tri puta godišnje. Bibliografija radova objavljenih za deset godina postojanja časopisa obuhvata 333 bibliografske jedinice. U skladu sa tematskom orijentacijom časopisa, na njegovim stranicama prisutni su pre svega politikološki radovi, koji se bave različitim aspektima srpske unutrašnje i spoljne politike, kao i geopolitike. Na stranicima časo­pisa nalazi se takođe veliki broj radova koji se bave nacionalnim pitanjima iz ugla drugih naučnih disciplina, kao što su sociologija, ekonomija, pravo i lingvistika.

Autor u radu prikazu je doprinos Srpskog društva Crvenog krsta (SDCK) u ratovima za oslobođenje Srbije od 1876. do 1918. godine. Delujući u skladu s odredbama Ženevske konvencije iz 1864. i 1906. godine i načelima Međunarodnog pokreta Crvenog krsta, SDCK je za 42 godine postojanja pružalo podršku kadrovski i materijalno nespremnom srpskom vojnom sanitetu u šest ratova. Neposrednim angažovanjem i posredovanjem u obezbeđivanju kadrovske i materijalne pomoći iz inostranstva SDCK je presudno doprinelo ublažavanju ratnih gubitaka srpske vojske i stradanja stanovništva u teškom periodu borbe za nacionalno oslobođenje i opstanak srpske države. Zajedno sa vojskom, koja je iznela teret ratova za oslobođenje, SDCK se zbog svog delovanja svrstava među najznačajnije institucije u izgradnji moderne srpske državnosti.

Mediji čine važan elemenat savremenog demokratskog društva. Oni imaju tu moć da oblikuju savremeno društvo i da utiču na sve aspekte društvenog života. Značaj medija se ogleda u tome što oni predstavljaju glavni izvor informisanja građana. Njihova uloga je naročito vidljiva za vreme predizborne kampanje, kada mediji postaju značajno sredstvo pomoću koga političke partije teže da privuku što veći broj glasova. Autori u ovom radu analiziraju način na koji su dnevne novine izveštavale za vreme predizborne kampanje za vanredne parlamentarne izbore u Srbiji 2014. godine, fokusirajući se tom prilikom pre svega na značaj koji su mediji pridavale različitim temama. Glavne metode koje autori koriste u ovom radu su metod analize sadržaja i komparativni metod.

Prikaz knjige: Entoni Gidens, Klimatske promene i politika, Klio, Beograd, 2010, 303 str.

Prikaz knjige: David R. Dupper, School Bullying: New Perspectives on a Growing Problem, Oxford University Press, New York, 2013, 136 str.

Fenomen elektronskog vršnjačkog nasilja postaje nezaobilazan u savremenom društvu oblikovanom ubrzanim razvojem informaciono-komunikacionih tehnologija. Vršnjačka nasilna interakcija iz realnog sveta premešta se u virtuelni svet, gde postaje okrutnija i surovija, tako da se elektronsko vršnjačko nasilje percipira kao ozbiljna pretnja za ličnu bezbednost sa kojim se suočava veliki broj mladih školskog uzrasta. Poslednjih godina postoji veliko zalaganje mnogobrojnih istraživača da se rasvetli složenost ovog fenomena u cilju suočavanja sa njegovim uzrocima i otklanjanja posledica. Međutim, fenomen elektronskog vršnjačkog nasilja još uvek nije precizno određen, mada postoje mnogobrojna istraživanja njegovih pojavnih oblika kao i odnosa sa vršnjačkim nasiljem u realnom svetu. U ovom radu autor razmatra najznačajnija dostignuća dosadašnjih istraživanja, pri čemu se fokusira na postojanje terminoloških dilema i problema u određivanju elemenata koji čine ovaj složen fenomen. S tim u vezi, rad se sastoji iz četiri dela. U prvom delu su predstavljene glavne terminološke dileme u pogledu fenomena elektronskog vršnjačkog nasilja u stranoj i domaćoj literaturi. Drugi deo je posvećen analizi suštinskih karakteristika aktera elektronskog vršnjačkog nasilja. U trećem delu su predstavljeni glavni problemi sa kojima se istraživači suočavaju u nastojanju da elektronsko vršnjačko nasilje odrede u odnosu na tradicionalno. Pri tom, fokus je na dva pristupa: a to su: 1) određenje prema sličnostima sa tradicionalnim vršnjačkim nasiljem; i 2) određenje prema specifičnostima fenomena elektronskog vrnjačkog nasilja, kao što su specifičnosti aktera i specifičnosti elektronskih sredstava i digitalnih kanala komunikacije. U četvrtom delu su predstavljeni rezultati istraživanja fenomena elektronskog vršnjačkog nasilja u Srbiji.