ZELENI U EVROPI – OD EKOLOŠKIH POKRETA DO POLITIČKIH PARTIJA

Marija Stefanović

Sažetak

Od svog osnivanja šezdesetih i sedamsedetih godina prošlog veka, Zelene partije u Evropi prošle su značajnu transformaciju od studentskih protesta, ekoloških i mirovnih pokreta koji su se skoro ekskluzivno bavili temom nuklearnog razoružanja i zaštitom životne sredine do političkih partija koje sve većom podrškom građana pariraju tradicionalnim partijama na evropskom kontinentu. U ovom radu se analizira kako je popularizovanje teme klimatskih promena doprinelo boljem pozicioniranju Zelenih partija na evropskoj političkoj sceni. U tom kontekstu se prezentuju podaci o podršci građana Zelenim partijama na izborima za Evropski parlament u maju 2019. godine kao i u šest članica EU gde Zelene partije učestvuju u vladajućim koalicijama. U radu se razmatraju i dva modela (švedski i finski) za „ulazak“ Zelenih partija u vlade pojedinih članica EU.
Pored toga, ukazuje se i na činjenicu da su vlasti evropskih država uvidevši interesovanje građana, naročito mlađe populacije, za ideje koje prezentuju Zelene partije, temu klimatskih promena i zaštite životne sredine uvrstile na agendu nacionalnih politika i na taj način postale ozbiljni „konkurenti“ Zelenim partijama.
Imajući u vidu popularnost Zelene partije u Nemačkoj uoči parlamentarnih izbora 26. septembra 2021. godine, u radu se daje osvrt na istorijski razvoj ove nemačke partije i njene mogućnosti da postane deo vlasti na saveznom nivou. S tim u vezi, analiziraju se opcije za formiranje buduće vladajuće koalicije kao i spoljnopolitički stavovi Zelene partije.

Reference

• De La Baume, Maia and Kalina Oroschakoff, 2021, “Green parties struggle to convert climate concern into votes, The green wave is something of a small ripple in much of the EU”, https://www.politico.eu/article/green-parties-struggle-gain-electoral-climate-traction/
• “The History of Alliance 90/The Greens”, February 18, 2016, Heinrich Böll Foundation, https://www.boell.de/en/2016/02/18/history-of-alliance-90-the-greens.
• Mende, Silke, 2015, “Enemies at the Gate”: The West German Greens and Their Arrival at the Bundestag—Between Old Ideals and New Challenges, German Politics and Society 33, no. 4, http://doi.org/10.3167/gps.2015.330406
• Muller-Rommel, Ferdinand, 1994, “Green Parties under Comparative Perspective”, Wien Universität, https://core.ac.uk/download/pdf/13283327.pdf
• Nurõglu, Elif, 2021. „Analiza / Kako ce Zeleni sporazum promijeniti ravnotezu u globlanoj ekonomiji?”, www. aa.com.tr./ba/analiza-vijesti/
• Otjes, Simon, 2019, “Pathways to Power: How Green parties Join Governments”, https://www.greeneuropeanjournal.eu/pathways-to-power-how-green-parties-join-governments/
• Sloat, Amanda, 2020, “GERMANY’S NEW CENTRISTS? The evolution, political prospects, and foreign policy of Germany’s Green Party”, Brookings – robert bosch foundation transatlantic initiative, the new geopolitics europe, https://www.brookings.edu/wpcontent/uploads/2020/10/FP_20201020_germanys_new_centrists_sloat.pdf.pdf
• Schmink, Tobias Gerhard, 18 January 2021, “The present and future of the Green wave – Part 2: The Future”, https://eu.boell.org/en/2021/01/18/present-and-future-green-wave-part-2-future
• Wedell, Michael, 2020, „The Greens: “Things Will Be Different”, Brunswick; https://www.brunswickgroup.com/german-election-green-party-i16998/